माननीय मुख्याध्यापक, शिक्षकवृंद, विद्यार्थी मित्रांनो आणि उपस्थित सर्वजण,
Samvidhan din bhashan in marathi: आज २६ नोव्हेंबर हा दिवस आपल्या देशासाठी खूप खास आहे. हा दिवस म्हणजे संविधान दिवस. याच दिवशी, १९४९ साली, आपल्या घटना समितीने भारतीय संविधान स्वीकारले. हे संविधान म्हणजे आपल्या स्वातंत्र्याचा खरा आधार आहे, ज्याने आपल्याला समानता, न्याय आणि स्वातंत्र्याची हमी दिली. मी आज या निमित्ताने तुमच्याशी काही विचार मांडणार आहे, जे आपल्या दैनंदिन जीवनातही लागू पडतात.
सर्वप्रथम, आपण भारतीय संविधानाची ओळख घेऊया. डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्या नेतृत्वाखालील घटना समितीने सुमारे तीन वर्षांच्या अथक परिश्रमाने हे संविधान तयार केले. त्यात ३९५ कलमे आणि १२ अनुसूची आहेत, ज्या आजही आपल्या देशाच्या कारभाराला दिशा देतात. संविधानाची प्रस्तावना ही तर आपल्या मूल्यांची जणू सारांश आहे – न्याय, स्वातंत्र्य, समानता आणि बंधुता. हे शब्द फक्त कागदावर नाहीत, तर ते आपल्या प्रत्येक नागरिकाच्या हृदयात रुजलेले असावेत.
आजच्या काळात, जेव्हा आपण सोशल मीडिया आणि वेगवान जीवनात व्यस्त असतो, तेव्हा संविधानाचे महत्व विसरता येत नाही. उदाहरणार्थ, आपल्या मूलभूत अधिकारांमुळे आपण अभिव्यक्तीचे स्वातंत्र्य उपभोगतो, शिक्षणाचा हक्क मिळवतो आणि धार्मिक स्वातंत्र्याने एकत्र राहतो. पण हे अधिकार कर्तव्यांशिवाय पूर्ण होत नाहीत. संविधान सांगते की, आपण पर्यावरणाचे रक्षण करावे, राष्ट्रीय एकात्मतेची जपणूक करावी आणि वैज्ञानिक दृष्टिकोन विकसित करावा. मी एकदा एका छोट्या गावात गेलो होतो, तिथे लोक संविधानाच्या कलम ५१-ए च्या आधारे स्वच्छता अभियान चालवत होते. अशी उदाहरणे आपल्याला प्रेरित करतात की, संविधान हे फक्त पुस्तक नाही, तर जीवनशैली आहे.
विद्यार्थी मित्रांनो, तुम्ही तर देशाचे भविष्य आहात. संविधान दिवस साजरा करताना, तुम्ही शपथ घ्या की, तुम्ही भेदभाव न करता सर्वांना समान वागणूक द्याल. जेव्हा तुम्ही मतदान कराल, तेव्हा संविधानाच्या तत्त्वांचा विचार करा. आज जगभरात लोकशाहीचे आव्हान आहे, पण भारताचे संविधान हे जगातील सर्वात मोठे लिखित संविधान आहे, ज्याने १४० कोटी लोकांना एकत्र बांधले आहे. डॉ. आंबेडकर म्हणाले होते, “संविधान कितीही चांगले असले तरी, ते चालवणारे लोक चांगले असतील तरच ते यशस्वी होईल.” हे शब्द आजही खरे आहेत.
शेवटी, मी म्हणेन की, संविधान दिवस हा फक्त साजरा करण्याचा नाही, तर त्याच्या मूल्यांना आत्मसात करण्याचा आहे. चला, आपण सर्वजण मिळून एक मजबूत, न्यायपूर्ण भारत घडवूया. जय हिंद! जय भारत!
धन्यवाद.